Priorat sègle XIIau - Pintruras

Las Pintruras

Las pintruras muraus que sont situadas a l'ensús de la galeria deus apòstols e s'estenen sus ua susfàcia de 26 m2 delimitada preus arcs trencats. 
Ua caucia blanca que cobrèva la susfàcia. Au parat d'ua campanha fotografica realizada en 1986, que nòtan fragments de decòr colorat. En 1993, un 
estudi preliminar qu'es miat per Cristian Morin, restaurator de pintruras muraus,  dab prètzhèit de determinar la natura de 'queth decòr.

En març de 2000 lo procès de restauracion qu'es aviat e va perméter de desgatjar e de tractar l'ensemble. 
Aquiras pintruras deu sègle XV^au que's presentan sus dus nivèus. 

       Lo bandèu (Le Passion deu Crist) 

       Qu'es un subjècte tipic deu sègle XV^au, periòde durant loquau e meten en avant los imatges de dolor. L'art que's met a detalhar lo còs macat, las plagas, la sang deu Crist. 
       A Mamisan, quate tablèus que contan la Passion deu Crist : d'esquèr a dreta, l'Arrestacion, lo Jutjament, la Flagellacion e lo Portament de Crotz. 
Sus cada tablèu, lo Crist qu'es de conéisher a l'aureòla jauna entornejant lo son cap e simbolisant la sentetat. 
 

L'Arrestation

La scèna que's passa dens un paisatge montanhòus e que pòt representar lo Mont deus Olivèrs. 

Au permèr plan, que destacan Judàs abraçant Jèsus entà lo designar aus sordats. De la soa man dreta, lo Crist qu'interpella Pèir qui vèn de trencar l'aurelha de Malchús, ajolhat, en tot recuperants la soa lantèrna (Jan 1 8- 1 0/1 8- 1 1). Lo Crist qu'a ua cara serena, calma, resignada. Un sordat cascat dab ua espada corbada e un escut rond que procedi a l'arrestacion. Las soas armas e lo son visatge agressiu qu'evòcan lo tipe morèu. Au plan dusau, d'auts sordats armats qu'atorejan la scèna. Ua copa en haut a l'esquèrra qu'evòca la que Jèsus acceptèt dens la soa pregària au Jardin deus Olivèrs. Au parat de la Cèna Jèsus qu'avè dit "29 - Òr que ves ic disi, ne buurèi pas mèi de 'quera hruita de la vinha dinc au jorn ond, dab vosatis ic tornarèi búver dens lo reiaume deu mon Pair". En buvents aquera copa Jèsus qu'accepta de morir. 

Lo  Jutjament

Au permèr plan, lo Crist quilhat vestit d'ua simpla auba qu'es atornejat de sordats. Davant eth, Pilat ricament pelhat qu'es sietat sus un tròne ; qu'es acompanhat d'un Heraut d'armas dab la soa espada luvada. Au plan dusau, un òmi en tenuda blua e cohat d'un capèth conic (simbolisacions deus Judèus a l'epoca) que pòrta l'espada. A costat d'eth, un personatge pelhat de roge qu'espia lo Jutjament, belèu ua hemna. 
       L'arquitectura de la sala, liugièrament arcada, que sembla estar hèita de revestiment, orientat de faiçon a crear ua perspectiva. 

La Flagellacion

Au centre, lo Crist peit nud qu'es estacat ad ua colomna ; tres borrèus que l'atorejan. Lo d'esquèr, cohat d'un capèth de hòu de la cort, que pòrta cauças pigalhadas. Lo de dreta, de perhiu, qu'es vestit d'un vestit roge e blu dessenhants granas espanlas e granas mangas. 
Aquiths dus personatges que hlagellan Jèsus. Las soas pelhas medievaus que permeten de balhar ua datacion, entre 1450 e 1480. Lo tresau borrèu qu'es acholat. La degradacion de las pintruras ne permet pas de descríver çò que hèi. 

Dens la simbolica de la representacion de 'quera scèna, los borrèus que pòrtan generaument vestits bicolòrs, ajustats, costumes de hòu representants lo mau, lo desviament.  Qu'insisti tanbei sus la ledor de la soa cara. 
Lo son fàcies de perhiu o de cara que permet de véder aquiras desformacions. En comparèr, lo Crist qu'a tostemps aquera fàcia destacada, calma qui contrasta dab los tres auts personatges. 
La scèna que's passa dens ua sala barrada arcada comportants obèrturas adobadas de veiriaus e un sòu pavat de carrèus triangulars. La perspectiva qu'es fixada preu jòc de las colomnas e de las vòutas confirmants la datacion. 

Lo Portament de Crotz

 Lo Crist que pòrta la crotz au còr d'un cortègi hòrt hestiu. La crotz que hèi ua diagonau qui dessepara los bons deus maishants. A l'esquèr, que's tròban la Vierge, Sent Jan e Simon de Cirèna qui ajuda lo Crist a portar la soa crotz. Sus la dreta, un cortègi de sordats e un òmi joen tocants d'ua trompeta curvada que muisha que preu monde se tracta d'ua hèsta. Dens lo hons, qu'apareishen las murralhas de Jerusalèm.

Los personatges que's dirigen de cap au Golgòta.

Lo Tròne de Gràcia 

      Que representa çò qui puiré estar ua allusion au Jutjament Darrèr. Sietat sus un gran tròne arquitecturat, lo Pair eternau que's destaca de la composicion. Barbut, cohat d'ua corona arraianta e vestit d'un gran màntol roge, que sosten lo son Hilh en crotz. A l'ensús deu cap deu Crist qu'apareish la coloma de l'Esperit Sant. Arron de 'quera percepcion classica de la Trinitat, nombrós ànjols translucides que fòrman ua grana mandòrla luminosa, belèu l'evocacion deu cèu e de l'in·hèrn dab las duas colors emplegadas preus ànjols (verd e roge). De part e d'aut de 'quera vision divina, dens los esquinçons, grans ànjols que pòrtan los instruments de la Passion : colomna de la flagellacion, escala de la dravada de crotz..... 
     Qu'es a partir deu sègle XIII^au que's veid paréisher aqueth tèma deu Tròne de Gràcia, que seré benlèu mèi juste d'aperar la Pietat deu Pair. 
Qu'es tanbei ad aqueth periòde qu'umanizan la fàcia de Diu. 
       A Mamisan, dens la representacion deu Crist sus la crotz, l'accent qu'es metut sus la corona de bròcs e las puntas. Las caras que son majestuosas e impressionantas com la deu Pair dont la corona rapèra las cohadas pontificaus.